Γωγραφικά στοιχεία για Μεγάλη Βρεταννία

Η Μεγαλη Βρετανια αποτελειται απο τα Ηνωμενα βασίλεια της Αγγλιας, Σκωτιας, Βορειου Ιρλανδιας και Ουαλιας. Χαρακτηριζεται απο ενα περιγραμμα διαμελισμενων ακτων, με χερσονησους και κολπισκους που σχηματιζουν ισθμούς. Αυτοι οι κολπισκοι πολλες φορες αποτελούν ποταμοκολπους και αλλες φορες φιορδ. Στην περιοχη της Αγγλιας, η Κορνουαλη και η Ουαλια χωριζονται απο το Καναλι του Μπριστολ και σχηματιζουν δύο μεγαλες χερσονησους. Το νοτιο-ανατολικο μερος ειναι ισοπεδο.

Υπαρχουν ομαδες ορεινών ογκων (τα βορειο-δυτικα Χαιλαντς, τα Γραμπιανι, τα Πενινα, τα νοτια Υψώματα), υπολειμματα πολύ παλαιοτερων οροσειρών. Το υψομετρο μειώνεται απο τα βορεια προς τα νοτια. Κλιμα. Κυριαρχει ενα κλιμα δροσερο, με ατονους χειμώνες, δροσερα καλοκαιρια, σταθερη υγρασια.
Οι βροχες, που πεφτουν καθε εποχη, μειώνονται απο δυτικα προς ανατολικα. Χαρακτηριστικες ειναι η καταχνια και οι ομιχλες: το Λονδινο εχει μονον 40 αιθριες μερες το χρονο. Υδατογραφια. Αν και δεν υπαρχουν τα μεγαλα ποταμισια φραγματα, τα βρετανικα ποταμια εχουν αφθονα νερα και συχνα ειναι ευρύχωρα και καταλληλα για πλεύση προς το κατω ρεύμα (ευνοϊκες συνθηκες ειναι; η κανονικη ροη, η ομοιομορφη κλιση, οι εκβολες στους ποταμοκολπους).

Μεγαλα ποταμια ειναι ο Ταμεσης, ο Σεβερν (που ευρύνεται στο Καναλι του Μπριστολ), ο Τρεντ, ο Μερσεϊ. Στη Σκοτια ο μεγαλύτερος ποταμος ειναι ο Κλαιντ. Στη Σκοτια υπαρχουν πολλες λιμνες, στενες και μεγαλες, συχνα πολύ βαθιες, που ονομαζονται Λοχ (η μεγαλύτερη ειναι το Λοχ Λομοντ). Βλαστηση. Η σταθερη υγρασια ευνοει τα φυτα, ενώ τα καταπονούν οι βιαιοι ανεμοι και η υπερβολικη οξύτητα του εδαφους. Υπαρχουν πολλα λιβαδια: μονον το 5% της εκτασεως καλύπτεται απο δαση. Μεγαλες εκτασεις στη Σκοτια, τα Πενινα και στην Ουαλια καλύπτονται απο ερεικοφυτα και τυρφώνες. Πληθυσμος. Η ύπαρξη τεραστιων μεγαλιθικών κατασκευών μαρτυρει την ύπαρξη πληθυσμών στη Μεγ. Βρετανια απο την αρχαια εποχη. Γύρω στο 600 π.Χ. εμφανιστηκαν οι κελτικες φυλες. Στη συνεχεια αποικειται απο τους Ρωμαιους, οι οποιοι εγκαθιστούν στις πεδινες περιοχες στρατοπεδα (γι’ αυτο και πολλες πολεις της Αγγλιας ληγουν σε τσεστερ) και χτιζουν μεγαλα τειχη για να προστατευτούν απο τους φιλοπολεμους κατοικους της Σκωτιας. Τον 5ο αιωνα η χώρα κυριεύεται απο τους αγγλους και τους Σαξονες.
Τον 11ο αι. ομαδες Νορμανδών, που προερχονται απο την βορεια Γαλλια κατακτούν τη Μεγαλη Βρετανια και εγκαθιδρύουν ενα μοναρχικο κρατος, μαζι με τους Αγγλο-σαξονες. Οι αρχαιες κελτικες γλώσσες σώζονται ακομη και σημερα στη Σκωτια, την Ουαλια και την Ιρλανδια. Πολεις. Η Μεγ. Βρετανια εχει ενα μεγαλο αριθμο αστικών κεντρων, που συχνα βρισκονται κοντα μεταξύ τους. Εκτος απο την περιοχη του Λονδινου ο πληθυσμος συγκεντρώνεται και στις ανθρακοφορες λεκανες της Ουαλιας και του Νιούκαστλ, στα Λοουλαντς της Σκοτιας και στις βιομηχανικες περιοχες του Λανκασαϊρ, του Μπερμινχαμ και του Σεφιλντ. ενα προγραμμα αστικης αναδομησης, με σκοπο να αφησει ανεγγιχτα τα χαρακτηριστικα της επαρχιας, εχει οδηγησει στην κατασκευη “νεων πολεων”.

Οικονομια

Η μεγαλη βιομηχανικη επανασταση που πραγματοποιηθηκε αναμεσα στο 18ο και 19ο αι. και ειχε μεγαλο αντικτυπο στον ανατολικο κοσμο, προσεδωσε στη Μεγ. Βρετανια μια θεση υπεροχης στο διεθνες οικονομικο-χρηματιστηριακο σύστημα. Οι εξελιξεις ομως στο πολιτικο τομεα αναπροσαρμοσαν σταδιακα τον ρολο της, ιδιαιτερα μετα την εγκαταλειψη των αποικιακών κυριαρχιών και την αναπτυξη νεων βιομηχανικών δυναμεων (Η.Π.Α., Γερμανια, Γαλλια στην αρχη, αργοτερα Ιαπωνια και Ιταλια.). Μετα τον Β΄ Παγκοσμιο Πολεμο πραγματοποιηθηκε μια θεμελιώδης αναδομηση του εθνικού οικονομικο-παραγωγικού συστηματος, που αρχικα στηριζοταν σε ενα προγραμμα κρατικοποιησης (Τραπεζα της Αγγλιας, τομεας της σιδηρουργιας και της ενεργειας, τομεας μεταφορών και επικοινωνιών), το οποιο συνοδευοταν απο μια διαδικασια συγκεντρωσης των σημαντικοτερων επιχειρησεων στους τομεις των χημικών, της μηχανουργιας, των τροφιμων, και της πετρελαιοπαραγωγης. Συγχρονως βαδιζανε προς την υλοποιηση ενος συστηματος κοινωνικών ασφαλισεων (welfare state) οσον αφορα στην υγεια, τη παιδεια και την στεγαση.

Η δεκαετια του ’80 χαρακτηριστηκε απο την στροφη στον οικονομικο φιλελευθερισμο των κυβερνησεων της πρωθυπουργού Θατσερ, που προώθησε την ιδιωτικοποιηση των κρατικών υπηρεσιών και επιχειρησεων, καταργώντας στο μεταξύ το Κρατος Προνοιας. H αγροτικη παραγωγη εξασφαλιζει περιπου τη μιση απο την απαραιτητη ποσοτητα για τη διατροφη με την παραγωγη σιταριού, κριθαριού και πατατας, ενώ η Μεγαλη Βρετανια ειναι αυταρκης οσον αφορα στην καταναλωση κρεατος, τυροκομικών και γαλατος. Στον ενεργειακο τομεα, μετα την καμψη στην παραγωγη ανθρακα, η ανακαλυψη το 1975 των πετρελαιοφορων κοιτασματων στη Βορεια Θαλασσα καθώς και ενα μεγαλο πυρηνικο προγραμμα επετρεψαν την καλυψη των εσωτερικών αναγκών και την αναπτυξη της σιδηρουργιας, με ευεργετικα αποτελεσματα στον τομεα της μηχανουργιας. Τελευταια φαινεται οτι περνανε κριση οι τομεις της ναυπηγιας, της αυτοκινητοβιομηχανιας και της υφαντουργιας. Αντιθετα το Χρηματιστηριο του Λονδινου, που εχει μια σημαντικοτατη οικονομικη δραστηριοτητα, κατεχει μια απο τις σημαντικοτερες θεσεις στον κοσμο. Το 1994 εγκαινιαστηκε η αμεση σιδηροδρομικη ενωση με τη Γαλλια κατω απο τη Μαγχη.