Ο Νομος Λέσβου αποτελείται από τα νησιά : Λέσβο, Λήμνο και Άγιο Ευστράτιο. Η Λέσβος βρίσκεται στην είσοδο του Αδραμητηνού Κόλπου, η Λήμνος στα δυτικά του στομίου του Ελλήσποντου και ο Άγιος Ευστράτιος αποτελεί τη γωνιά του τριγώνου με τα δύο νησιά, προς τις Β. Σποράδες. Η έκταση του νομού είναι 2.154 τ. χλμ. και ο πληθυσμός 103.700 κάτοικοι. Πρωτεύουσα είναι η Μυτιλήνη. Διοικητικά διαιρείται σε τέσσερις επαρχίες : Λήμνου με πρωτεύουσα τη Μύρινα, Μηθύμνης με πρωτεύουσα τη Μήθυμνα, Μυτιλήνης με πρωτεύουσα τη Μυτιλήνη και Πλωμαρίου με πρωτεύουσα το Πλωμάρι.
Η Λέσβος είναι στο μεγαλύτερο μέρος της πεδινή, η Λήμνος εξ’ ολοκλήρου πεδινή και ο Άγιος Ευστράτιος ημιορεινός.Όρη : Το ψηλότερο βουνό στη Λέσβο είναι ο Λεπέτυμνος (968 μ.), στη Λήμνο η Σκοπιά (470 μ.) και στον Άγιο Ευστράτιο το Σημάδι (298 μ.).Πεδιάδες : Οι κυριότερες πεδιάδες της Λέσβου είναι του κόλπου του Γέρα και του κόλπου της Καλλονής. Η Λήμνος είναι ολόκληρη μία πεδιάδα.Ποταμοί : Απ’ όλο το νομό μόνο η Λέσβος έχει ποταμούς. Οι κυριότεροι είναι : ο Τινέγιας, ο Καλαμιάρης, ο Ευεργετούλας, ο Καβουροπόταμος, ο Τσουκνιάς, ο Τσιχλιώντας, ο Βούλγαρης και ο Κεχράδας.Λίμνες : Στη Λήμνο υπάρχει μια μικρή λίμνη, η Μεγάλη Λίμνη, που έχει αλμυρά νερά και παλιότερα ήταν λιμνοθάλασσα.Ακτές : Η Λέσβος είναι ένα από τα πιο πολυσχιδή νησιά της Ελλάδος. Η φυσιογνωμία της χαρακτηρίζεται από δύο βαθείς κόλπους : της Γέρας και της Καλλονής. Η Λήμνος έχει σχήμα ανώμαλου τετράπλευρου, που στη μέση εισχωρούν δύο κόλποι, ο κόλπος του Μούδρου και ο κόλπος του Πουρνιά, που τη χωρίζουν στα δύο, αφήνοντας μια στενή λουρίδα εδάφους. Ο Άγιος Ευστράτιος έχει τριγωνικό σχήμα, με κορυφές τα ακρωτήρια Τρυπητή, Ρούμπος και Άγιοι Απόστολοι.Κλίμα : Το κλίμα του νομού είναι εύκρατο, με ήπιο σχετικά χειμώνα και δροσερό καλοκαίρι.
Ο Νομος Λέσβου θεωρείται από τους πλουσιότερους νομούς της χώρας. Κύριο ρόλο στην οικονομία του παίζει η ελαιοπαραγωγή. Καλλιεργούνται επίσης δημητριακά, όσπρια και βιομηχανικά φυτά. Η κτηνοτροφία παίζει δευτερεύοντα ρόλο στην οικονομία. Η κύρια κτηνοτροφία είναι αυτή των προβάτων και περιορισμένη η αγελαδοτροφία. Κοντά στην πλούσια γεωργική παραγωγή αναπτύχθηκαν και βιομηχανίες που επεξεργάζονται την ελιά και τα υποπροϊόντα της. Σημαντική είναι επίσης και η βιομηχανία δερμάτων. Τα δύο νησιά, η Λέσβος και η Λήμνος, είναι πάνω στο δρόμο που ακολουθούν τα μεταναστευτικά ψάρια της Μαύρης Θάλασσας. Στα νερά τους γίνεται η μεγαλύτερη σε έκταση αλιεία στη χώρα μας. Η Μυτιλήνη δε αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κέντρα αλιευτικής βιομηχανίας.
Σύμφωνα με την παράδοση η Λέσβος οφείλει το όνομά της στον Λέσβο από τη Θεσσαλία, που αποίκισε το νησί μαζί με Λαπίθες. Κατά τους αρχαίους χρόνους γνώρισε μεγάλη ακμή, χάρη στην μεγάλη ναυτική της δύναμη. Στη συνέχεια έγινε μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας. Κατά τους Ελληνιστικούς Χρόνους ανήκε στους Πτολεμαίους. Στους Βυζαντινούς Χρόνους ανέπτυξε μεγάλη εμπορική δραστηριότητα και γνώρισε μεγάλη ακμή. Το 1462 κατακτήθηκε από τους Τούρκους, από τους οποίους ελευθερώθηκε το 1912.