Ποιές είναι οι οροσειρές και υψηλότερα βουνά της Ευρώπης

Η Ευρώπη είναι μια απίστευτα ορεινή ήπειρος, με περίπου το 20% της ξηράς της Ευρώπης να ταξινομείται ως ορεινή. Υπάρχουν πάνω από 10 μεγάλες οροσειρές στην Ευρώπη και πάνω από 100 μικρές οροσειρές.

Ξεκινώντας από την άπω ανατολική πλευρά της Ευρώπης, τα Ουράλια και τα Όρη του Καυκάσου σχηματίζουν το χάσμα μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Στην πραγματικότητα, τα βουνά του Καυκάσου, με μια στριμμένη γεωγραφική έννοια, σηματοδοτούν την αρχή της καταγωγής της Καυκάσιας φυλής.

Προς τα δυτικά κινούνται τα Καρπάθια Όρη στην Κεντρική και Νότια Ευρώπη. Αυτή η εμβέλεια είναι η 3η μεγαλύτερη στην Ευρώπη με 1.500 χιλιόμετρα (932 μίλια) και διασχίζει τη Ρουμανία, τη Σερβία, την Πολωνία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία και την Ουκρανία.

Στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη, βρίσκει κανείς την πιο διάσημη περιοχή – τις Άλπεις! Αυτή η σειρά διασχίζει πολλές χώρες, όπως η Αυστρία, η Ελβετία, η Ιταλία, η Γερμανία και η Γαλλία. και φιλοξενεί μερικές από τις πιο εμβληματικές κορυφές της Ευρώπης, όπως το Mont Blanc και το Matterhorn.

Ο κάθετος διαμελισμός τής Ευρώπης παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, διότι από αυτόν εξαρτάται ή υδρογραφία, το κλίμα και ή βλάστηση. Οι πεδιάδες, οι λόφοι και τα όρη δίνουν στη γεωμορφολογική εμφάνιση τής Ευρώπης μια μεγάλη ποικιλία. Οι πεδιάδες σκεπάζουν τη μεγαλύτερη έκταση τής Ευρώπης με αποτέλεσμα το μέσο υψόμετρο να είναι χαμηλότερο από ότι είναι στις άλλες ηπείρους. Διακρίνουμε ορισμένες μεγάλες ζώνες πού φανερώνουν την αρχή τής δημιουργίας τής ηπείρου.

Βόρεια ζώνη

Περιλαμβάνει τα όρη τής βόρειας Ισλανδίας, τής Σκωτίας, τής Αγγλίας και τις Σκανδιναβικές Άλπεις. Είναι τα πιο παλαιά όρη, απόκρημνα και μονότονα, πού κόβονται απο βαθιές κοιλάδες. Γενικά είναι αφιλόξενα όρη. Σχηματίστηκαν από πτυχώσεις τού στερεού φλοιού τής Γης κατά την πρωτογενή περίοδο (παλαιοζωικός αιώνας).

Η μέση ζώνη

Είναι κυρίως επίπεδη και χαρακτηρίζεται από το ρωσικό οροπέδιο πού κατεβαίνει από τα Ουράλια όρη προς τις πεδιάδες τής Πολωνίας, Γερμανίας, Γαλλίας και νότιας Αγγλίας. Τα χαμηλότερα μέρη τής πλατιάς αυτής ζώνης σκεπάζονται ακόμα από αβαθείς Θάλασσες (Μάγχη, Βόρεια Θάλασσα, Βαλτική Θάλασσα).

Η ζώνη αυτή σχηματίστηκε κατά τη δευτερογενή (Μεσοζωικός αιώνας) και τριτογενή περίοδο από τη λάσπη πού απέθεσαν τα τρεχούμενα νερά σε μεγάλες κοιλότητες πού δημιουργήθηκαν απο την καθίζηση τού στερεού φλοιού τής Γης.

Οι διάφορες περιοχές τής πεδιάδας διαμορφώθηκαν κατά την τεταρτογενή περίοδο, όταν ένα πυκνό στρώμα πάγου, στις αρχές τής περιόδου, σκέπασε ένα μεγάλο μέρος τής βόρειας Ευρώπης. Έφτανε ως τη μέση Ρωσία, μέση Γερμανία, τις εκβολές τού Ρήνου και σκέπαζε τα βρετανικά νησιά ως τις εκβολές τού Τάμεση.

Οι παγετώνες με τη μετακίνησή τους και τη διαβρωτική τους ενέργεια διαμόρφωσαν ανάλογα τις πλευρές και τούς πυθμένες στις κοιλάδες. Επίσης διασκόρπισαν σε διάφορες περιοχές πετρωμάτων πού αποσπούσαν και παρέσερναν.

Τα νερά πού προέκυψαν από το λιώσιμο των πάγων παρέσυραν το υλικό και το μετέφεραν άλλου. Έτσι σχηματίστηκαν τα ψαμμιτικά στρώματα, πού σκεπάζουν και αποτελούν τα καλλιεργήσιμα εδάφη τής Β. Γερμανίας και ολόκληρης τής Ολλανδίας.

Τις εποχές των παγετώνων τις διαδέχτηκαν Θερμότερες εποχές και μετά το λιώσιμο των πάγων και την εξάτμιση των νερών έμεινε ένα στρώμα από σκόνη, οι άνεμοι τη μετέφεραν και την απέθεσαν νοτιότερα στη μέση Γερμανία, στην περικαρπάθιο χώρα, στη νότια Ρωσία και αλλού.
Έτσι ή πεδιάδα τού Βορρά δεν είναι ομοιόμορφη, μωλονοτι έχει γενικά επίπεδη μορφή.

Προς το νότιο τμήμα υπάρχουν όρη με μέτριο ύψος, με απότομες πλαγιές και δάση, πού σχηματίστηκαν κατά το τέλος τής πρωτογενούς περιόδου. Αυτά στην αρχή έπαθαν διάβρωση και ισοπέδωση, άλλα ανυψώθηκαν πάλι κατά την τριτογενή περίοδο με τις τεκτονικές κινήσεις τής περιόδου αυτής, για να διαβρωθούν και πάλι και να σχηματίσουν χαμηλά ορη, λεκανοπέδια και οροπέδια.
Τέτοια βουνά είναι τα Πέννινα στην Αγγλία , τα Γαλλικά κεντρικά ορη, τα Βόσγια, ο μέλας Δρυμός, οι ορεινοί όγκοι τής Ρηνανίας και ό Βοημικός Δρυμός. Τα όρη αυτά διασχίζονται από πολυάριθμες διαβάσεις και έτσι δεν αποτελούν εμπόδιο στη διαβίωση των ανθρώπων. Είναι από τα αρχαιότερα όρη τής Ευρώπης.

Η νότια περιοχή

Περιλαμβάνει την Αλπική και Μεσογειακή ζώνη. Είναι το τμήμα με τα ψηλότερα και πιο απόκρημνα όρη τής Ευρώπης, με την ψηλότερη κορυφή, το Λευκό ορος των Αλπεων, πού έχει ύψος 4.807 μ.

Η Αλπική ζώνη και το Μεσογειακό τμήμα σχηματίστηκαν από πτυχώσεις, πού έγιναν κατά τον καινοζωικό αιώνα και ανήκουν σ’ αυτές τα νεώτερα όρη τής Ευρώπης. Οι οροσειρές αυτές περιλαμβάνουν βραχώδεις πυρήνες πού φτάνουν σε μεγάλα ύψη με ασβεστολιθικούς, σχιστολιθικούς ή και ψαμμολιθικούς σχηματισμούς.

Οι τοπικοί παγετώνες κατά την τεταρτογενή περίοδο λάξευσαν τα όρη αυτά και τα διαμόρφωσαν με αιχμηρές. και απόκρημνες κορυφές. Το κεντρικό τμήμα, ή ράχη τής οροσειράς των Άλπεων, εκτείνεται από τη Γένουα ως την Αυστρία και ανήκουν στο ορεινό αυτό συγκρότημα οι οροσειρές των Πυρηναίων, oι Ισπανικές Σιέρες, τα όρη τού Γιούρα, τα Απέννινα, οι Διναρικές Άλπεις και ή Πίνδος.

Το ίδιο συγκρότημα προς τα ανατολικά σχηματίζει το τόξο των Καρπαθίων, τις Τρανσυλβανικές Άλπεις και τις διακλαδώσεις τους. Ανάμεσα στα ορεινά αυτά συγκροτήματα υπάρχουν κοιλάδες σκαμμένες βαθιά από τούς παγετώνες ή πεδιάδες πού σχηματίστηκαν από τη λάσπη, όπως ή Ουγγρική πεδιάδα και ή πεδιάδα τού Πάδου. Η Μεσογειακή περιοχή σείεται συχνά από σεισμούς. Σ’ αυτή συναντούμε τα ενεργά ηφαίστεια τού Βεζούβιου και τής Αίτνας.

Τα υψηλότερα όρη της Ευρώπης

Αλπεις

Ο ορεινός όγκος Mont Blanc βρίσκεται στις Άλπεις, στα σύνορα της Γαλλίας και της Ιταλίας. Περιλαμβάνει την υψηλότερη κορυφή της Ευρώπης, το Mont Blanc, η οποία βρίσκεται στα 4.808 μέτρα (15.774 πόδια). Ο ορεινός όγκος φημίζεται για το εντυπωσιακό αλπικό του τοπίο και είναι δημοφιλής προορισμός για ορειβασία και σκι.

Όρη του Καυκάσου

Τα βουνά του Καυκάσου εκτείνονται σε πολλές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Δυτικής Ασίας, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, της Γεωργίας, της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν. Η υψηλότερη κορυφή σε αυτή την περιοχή είναι το όρος Elbrus, το οποίο φτάνει σε ύψος 5.642 μέτρων (18.510 πόδια). Τα βουνά του Καυκάσου είναι γνωστά για τα ποικίλα οικοσυστήματα τους, συμπεριλαμβανομένων των παγετώνων, των αλπικών λιβαδιών και των δασών.

Ουράλια Όρη

Τα Ουράλια Όρη αποτελούν ένα φυσικό όριο μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, που εκτείνεται από την Αρκτική ακτή της Ρωσίας μέχρι το Καζακστάν. Αν και δεν είναι τόσο ψηλά όσο κάποιες άλλες οροσειρές, τα Ουράλια Όρη είναι σημαντικά καθώς χωρίζουν την ευρωπαϊκή και την ασιατική ήπειρο. Η υψηλότερη κορυφή σε αυτή την περιοχή είναι το όρος Narodnaya, το οποίο βρίσκεται στα 1.895 μέτρα (6.217 πόδια).

Καρπάθια Όρη

Τα Καρπάθια Όρη εκτείνονται σε όλη την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, εκτείνοντας πολλές χώρες όπως η Ρουμανία, η Ουκρανία, η Πολωνία, η Σλοβακία και η Ουγγαρία. Η υψηλότερη κορυφή στα Καρπάθια είναι η Gerlachovský štít στη Σλοβακία, φτάνοντας σε ύψος 2.655 μέτρων (8.710 πόδια). Τα Καρπάθια είναι γνωστά για την πλούσια βιοποικιλότητα και τα γραφικά τοπία τους.

Σκανδιναβικά Όρη

Τα Σκανδιναβικά Όρη, γνωστά και ως Scandes, σχηματίζουν μια τεράστια οροσειρά που εκτείνεται κατά μήκος των συνόρων της Νορβηγίας και της Σουηδίας. Η υψηλότερη κορυφή σε αυτό το εύρος είναι το Galdhøpiggen, που βρίσκεται στα 2.469 μέτρα (8.100 πόδια) πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Τα Σκανδιναβικά Όρη προσφέρουν εκπληκτική θέα, βαθιές κοιλάδες και είναι δημοφιλή για πεζοπορία και σκι.

Βαλκανικά Όρη

Τα Βαλκανικά Όρη, που ονομάζονται και Stara Planina, είναι μια οροσειρά που εκτείνεται σε όλη τη Βουλγαρία, τη Σερβία και τη Ρουμανία. Η υψηλότερη κορυφή σε αυτή την περιοχή είναι η κορυφή Botev στη Βουλγαρία, φτάνοντας σε ύψος 2.376 μέτρα (7.795 πόδια). Τα Βαλκανικά Όρη είναι γνωστά για τα καταπράσινα δάση, τα γραφικά τοπία και την πολιτιστική τους σημασία.