Ιστορία της Ολλανδίας

Πολιορκημένο από τους Κέλτες και τους Γαλάτες (600 π.Χ.), ύστερα από τους Βέλγους (300 π.Χ.), το κράτος της Ολλανδίας υποτάχτηκε στους Ρωμαίους ανάμεσα στο 50 π.Χ. και το 37 π.Χ.. Από τον 5ο έως τον 8ο αι. εγκαταλειμμένες ολοκληρωτικά από τους Ρωμαίους, κάτω από την εξουσία των Μεροβίγγειων και τους Καρολίγγειων οι Κάτω Χώρες διαιρέθηκαν σε κομητείες, αποκτώντας μια διοικητική τάξη που διήρκησε για τουλάχιστον ολόκληρο το Μεσαίωνα. Μεταξύ των αιώνων 7ο και15ο αι είχαν ως έδρα μια ανθηρή εμπορική κοινοτική κοινωνία ενταγμένη πολιτικά στο δούκα της Βουργουνδίας Φίλιππο τον Καλό (1419-1467).

Στα 1515 πέρασαν στην κληροδοσία του Κάρλου Ε΄, βασιλιά της Ισπανίας που ένωσε τις διάφορες κομητείες (1548) στον κύκλο της Βουργουνδίας, κράτους προικισμένου με μεγάλη αυτονομία. Η εξάπλωση της Ανανέωσης προκάλεσε μια σκληρή πολιτική κατάπνιξης από τη μεριά του Φίλιππου Β΄, εναντίον του οποίου τα στρατεύματα εξεγείρονταν και στις νότιες καθολικές επαρχίες και σ’ εκείνες των Προτεσταντών. Από τη μια οι νότιες επαρχίες (1579) επιβεβαίωναν ωστόσο την πίστη τους στην ισπανική κορώνα, από την άλλη οι βόρειες, ενώ είχε δημιουργηθεί η ένωση της Ουτρέχτης παραδόθηκαν σε μια ανεξάρτητη Δημοκρατία των Ενωμένων Επαρχιών, εμπιστευόμενες τη διεξαγωγή του αγώνα της απελευθέρωσης στο Γουλιέλμο ντ’ Οραντζ, γνωστό ως Σιωπηλό. Οι εχθρότητες ολοκληρώθηκαν με την Ειρήνη της Βεστφαλίας (1648), με την οποία οι ολλανδικές Κάτω Χώρες κατόρθωσαν οριστικά την ανεξαρτησία τους. Τον 17ο αι. η Ολλανδία παρουσιαζόταν ως το πιο εύφορο αστικό, εργατικό κράτος της Ευρώπης με ένα στόλο 16.000 πλοίων που επέτρεπε τη δραστηριότητα μεγάλων εμπορικών εταιρειών, όπως μερικές διάσημες των Ανατολικών και Δυτικών Ινδιών, όπως επίσης διευκόλυνε την αποικιακή επέκταση, εκτεινόμενη από τις θάλασσες της Ασίας ως εκείνες της Αμερικής. Το έργο Ναυσιπλοϊας (1651) που εφαρμόστηκε από την Αγγλία για την Ολλανδία έβλαψε τις αγγλο-ολλανδικές σχέσεις σε τέτοιο σημείο που προκάλεσε δύο πολέμους (1652-1654 και 1664-1667), καταλήγοντας δυσμενώς για την Ολλανδία. Το 1672 η δημοκρατία αντιμετώπισε μια διαμάχη με τη Γαλλία, που τερματίστηκε (1678) με την ειρήνη της Νιμέγκα,η οποία εξασφάλισε στην Ολλανδία την ανεξαρτησία της.

Τον 18ο αι. η Ολλανδία συμμετείχε στον πόλεμο της ισπανικής διαδοχής (1701-1713), δημιούργησε με την Αυστρία, Αγγλία, Γαλλία την Τετραπλή Συμμαχία κι έδωσε εναντίον της Ισπανίας μια μάχη που ολοκληρώθηκε το 1721 με την Ειρήνη της Χάγης. Στη συνέχεια του αιώνα η οικονομία του κράτους άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα. Η Ολλανδία βρέθηκε έπειτα εκ νέου σε εχθρική κατάσταση με την Αγγλία εξαιτίας της βοήθειας που παρείχε στους αμερικάνους στασιαστές και τελικά καταλήφτηκε το 1795 από το γαλλικό επαναστατικό στόλο, που ενθάρρυνε τη δημιουργία της Δημοκρατίας της Μπατάβα. Σ’ αυτή αντικατέστησε το 1806 το Βασίλειο της Ολλανδίας με τον αρχηγό Λουίτζι Βοναπάρτη, που με τη σειρά του ήταν ενσωματωμένο στη Γαλλική Αυτοκρατορία. Το 1815 το Συμβούλιο της Βιέννης αποφάσισε την ένωση μεταξύ του Βελγίου και της Ολλανδίας και παραχώρησε τα εδάφη στο Γουλιέλμο Α΄ ντ’ Οράνζ, αλλά στα 1830 η εθνική βελγική επανάσταση έβαλε τέλος στην ένωση. Η άνοδος στο θρόνο του Γουελμίνα (1898-1949) σηματοδότησε την απαρχή μιας μακράς ειρηνικής περιόδου, που διεκόπη μόλις στις 10 Μαϊου του 1940 από την οργισμένη και γεμάτη βία εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων. Την απελευθέρωση του κράτους (5 Μαϊου 1945) ακολούθησε με μεγάλη ενεργητικότητα το έργο της ανοικοδόμησης. Στη συνέχεια η ιστορία των Κάτω Χωρών έχει σημαδευτεί από την προσχώρηση στη Μπενελούξ (Benelux), από την υπογραφή της συμφωνίας των Βρυξελλών το 1948, από τη δύσκολη διαδικασία της εγκατάλειψης του αυτοκρατορικού συστήματος, που φτάνει στην αναγνώριση το 1949 της ανεξαρτησίας της Ινδονησίας και εν τέλει από την παραίτηση της βασίλισσας Γουϊλελμίνα υπέρ της κόρης της Τζουλιάνα η οποία, με τη σειρά της το 1980 παραιτήθηκε προς χάρη της κόρης της Βεατρίκης. Από το 1977 κυβερνούνται από συνασπισμό με χριστιανοδημοκρατική καθοδήγηση επικυρωμένη στις εκλογές του 1989. Στα 1994 οι εκλογές έδειξαν μια καθαρή ήττα των δημοχριστιανικών των εργατικών συμμάχων τους, οδηγώντας στη δημιουργία μιας κυβέρνησης από ελευθερο-δημοκρατικούς και ελευθερο-συντηρητικούς, που το 1995 φανέρωσε την αδυναμία της, παραστέκοντας στη νίκη των Φιλελεύθερων στις εκλογές του Μαρτίου.